جولان گراني در استان‌هاي مرزي

روز گذشته مركز آمار گزارشي از شاخص تورم مصرف كننده در استان‌هاي كشور منتشر كرد كه بر اساس آن بيشترين تورم سالانه مربوط به استان كردستان با 48.6 درصد و كمترين نيز به استان قم با 39.2 درصد اختصاص داشت. بر اساس گزارش هفته گذشته اين مركز نرخ تورم سالانه كشور در خرداد سال جاري به 43 درصد، نرخ تورم نقطه‌اي به 47.6 درصد و تورم ماهانه نيز به 2.5 درصد رسيده بود. با وجود اينكه نرخ تورم نقطه‌اي فاصله‌اي 2.4 درصدي با 50 درصد دارد، اما گزارش ديگر مركزآمار نشان مي‌دهد كه اين تورم براي دهك‌هاي اول هزينه‌اي، 51.6 درصد بوده كه نسبت به ارديبهشت افزايشي 1.6 درصدي داشته؛ عمده دليل بالا بودن نرخ تورم نقطه‌اي براي دهك آسيب‌پذير جامعه، تغيير مداوم و متناوب تورم خوراكي‌ها به خصوص كالاهايي است كه نقش عمده‌اي در سبد مصرفي خانوارها دارند؛ مانند غلات و انواع گوشت. با ادامه يافتن روند تورمي در خرداد 1400، تامين حداقل سفره خوراكي براي دهك‌هاي پايين درآمدي سخت‌تر خواهد شد. مقايسه داده‌هاي مركز آمار نشان مي‌دهد نرخ تورم در خرداد سال جاري، در قله 26 ساله قرار دارد و با توجه به شرايط مالي كشور، دور از ذهن نيست كه مجددا در ماه جاري افزايش يابد. 
كمترين تورم به تهران رسيد
با استناد به آنچه مركز آمار منتشر كرده، استان تهران با 43.1 درصد كمترين و استان ايلام با 56.1 درصد بيشترين تورم نقطه‌اي منتهي به خرداد سال جاري را به نام خود ثبت كردند. در ماه گذشته تورم سالانه اغلب استان‌هاي مرزي كشور بالاتر از تورم سالانه كشور بوده و شايد بتوان ادعا كرد كه در اين استان‌ها كه با بيكاري توامان نيز دست و پنجه نرم مي‌كنند، ممكن است شرايط بدتري در ماه‌هاي پيش رو داشته باشند. به‌طور كلي 20 تورم سالانه 20 استان بالاتر از تورم سالانه كل كشور بود. اين رقم براي سال گذشته 17 استان اعلام شده بود. البته در شرايطي كه نرخ تورم در اوج 26 ساله خود قرار دارد، سبقت تورم استان‌ها از تورم متوسط كشور، دور از ذهن نخواهد بود. 
16 استان خوراكي را 
گران‌تر از متوسط كشور مي‌خرند
در 16 استان كشور وضعيت تورم سالانه گروه كالايي خوراكي و آشاميدني نگران‌كننده و بالاتر از تورم سالانه 51.6 درصدي كشور است. نكته ديگر در اين خصوص پايين بودن تورم خوراكي 49.2 درصدي در پايتخت است. كمترين تورم سالانه در اين گروه كالاها را گيلان با 43.6 درصد و بيشترين را نيز استان آذربايجان غربي با 58.7 درصد به خود اختصاص دادند. به مانند تورم سالانه، در 16 استان نيز تورم نقطه‌اي گروه كالايي خوراكي و آشاميدني نيز بالاتر از 62.3 درصد است. در گروه كالاها و خدمات غيرخوراكي نيز 18 استان تورم سالانه بالاتر از 38.9 درصدي داشتند. اما در خصوص تورم نقطه‌اي، استان زنجان با رقم 55.1 درصد بيشترين تورم نقطه‌اي در كشور را به ثبت رساند كه حدود 15 درصد بيشتر از تورم نقطه‌اي كشور است. اين استان به جز در بخش‌هاي ارتباطات و آموزش، در باقي بخش‌ها تورم نقطه‌اي بالاتر از متوسط كشور داشت. در بخش كالاهاي خوراكي و آشاميدني، دو استان البرز و آذربايجان غربي تورم نقطه‌اي به ترتيب 68.3 و 68.1 درصدي داشتند. كمترين تورم نقطه‌اي خواركي نيز به استان زنجان با 53.5 درصد اختصاص داشت. در بخش ديگري از گزارش مركز آمار به تورم نقطه‌اي در بخش مسكن، آب و برق و سوخت نيز اشاره شده كه با استناد به اين آمارها وضعيت استان همدان در خرداد ماه نگران‌كننده است. اين استان بيشترين تورم را با 39.5 درصد به خود اختصاص داد. اين در حالي است كه تورم نقطه‌اي اين بخش در كل كشور 28.5 درصد بود. در مورد بهداشت و درمان نيز تورم نقطه‌اي به حدود 43 درصد رسيده، بدين معنا كه افراد براي استفاده از سبد مشخصي از خدمات و كالاهاي پزشكي و درماني نسبت به خرداد 99 مي‌بايست 43 درصد هزينه بيشتري پرداخت كنند. البته كه اين هزينه در صورت وجود آن دارو در داروخانه و واردات آن است وگرنه كه مجبور به استفاده از موارد مشابه با قيمت‌هاي بالا خواهند بود.با استناد به اين گزارش بيشترين تورم نقطه‌اي در خرداد به بخش لوازم خانگي و نگهداري از آنها با رقم 66 درصد ثبت شد. اگرچه مي‌توان صحت اين رقم را در افزايش قيمت لوازم خانگي در يك سال اخير نيز جست‌وجو كرد؛ يخچال ايراني سايدباي‌سايد ال‌جي در خرداد 1400 حدود 64 ميليون تومان قيمت‌گذاري شده بود در حالي كه در خرداد 99 قيمتي به اندازه 32 ميليون تومان داشت. البته افزايش قيمت محدود به وسايل الكترونيكي يا آشپزخانه نمي‌شود و يك دست مبلمان هفت نفره با پارچه ترك و چوب راش گرجستاني نيز افزايش قيمتي دو برابري و در برخي فروشگاه‌ها تا 4 برابر نيز داشته است. به نظر مي‌رسد در آينده‌اي نه چندان دور خريد وسايل خانه به اندازه رهن يك خانه در محله‌هاي متوسط، هزينه در بر داشته باشد. اگرچه در شرايط فعلي نيز قيمت‌هايش به رهن كامل يك آپارتمان نقلي در محله‌هاي ارزان تهران نزديك شده است. 
صداي دهك‌هاي پايين را كسي مي‌شنود؟
پيش از گزارش «شاخص قيمت مصرف‌كننده به تفكيك استان در خرداد 1400» مركز آمار، داده‌هاي مربوط به تورم نقطه‌اي دهك‌هاي مختلف هزينه‌اي كشور نيز منتشر شده بود كه بر اساس آن دهك اول هزينه‌اي در دو ماه اديبهشت و خرداد سال جاري تورم نقطه‌اي گروه كالاي خوراكي و آشاميدني بالاتر از متوسط كشور و 9 دهك ديگر داشتند. تورم نقطه‌اي خوراكي‌ها در خرداد ماه 62.3 درصد بود كه براي دهك اول 66.3 درصد برآورد شد. تورم نقطه‌اي براي كالاهاي غيرخوراكي كشور نيز 40.8 درصد بود كه دهك دهم براي خريد يك سبد مشخصي از كالاها و خدمات غيرخوراكي در خرداد سال جاري نسبت به خرداد 99 به اندازه 45.9 هزينه بيشتري پرداخت كرد. با استناد به اعداد مركز آمار براي دهك اول هزينه‌اي، آبان 99 بدترين ماه بود چرا كه تورم ماهانه خوراكي و آشاميدني به 14.7 درصد رسيده بود. اين در حالي است كه مهر 99 بيشترين تورم ماهانه براي‌ كالاهاي غيرخوراكي براي اين گروه با رقم 5.8 درصد به ثبت رسيد. در يك سال منتهي به خرداد 1400، دهك‌هاي اول تا سوم بيشترين تورم سالانه خوراكي و آشاميدني‌ها را با عدد 54، 54.2 و 54 درصد در اختيار داشتند. با تداوم روند فعلي تورم در اين گروه كالاها، سلامت اين دهك‌ها در معرض خطر جدي قرار مي‌گيرد.